การนอนหลับ, สุขภาพ

รู้จัก “โรคขากระตุกขณะนอนหลับ” อาการที่ไม่ควรมองข้าม

นั่งจับขาอยู่บนโซฟา

      เคยรู้สึกแปลกๆบริเวณขา หรือมีอาการกระตุกในตอนกลางคืนจนต้องขยับขาอยู่ตลอดเวลาไหม? หากคุณเคยเจออาการเหล่านี้ในตอนที่กำลังนอนหลับ คุณอาจกำลังเผชิญกับอาการของ โรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือที่เรียกว่า Restless Leg Syndrome (RLS) ซึ่งไม่เพียงแต่ส่งผลให้การนอนหลับของคุณไม่ต่อเนื่อง แต่ยังอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพอีกด้วย

ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จักโรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือ อีกชื่อคือ โรคขาอยู่ไม่สุข ให้มากขึ้น พร้อมวิธีการรับมือและการรักษาที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน มาดูกันเลย!

แนะนำผู้เขียน

Hiromi Kurihara
Senior sleep health instructor

อาจารย์อาวุโสด้านสุขภาพและการนอนหลับ จบจากสถาบัน Japan Sleep Education System ประเทศญี่ปุ่น โดยมีแนวคิดที่ว่า “การนอนหลับเป็นจุดเริ่มต้นของชีวิต” ปัจจุบันดำรงตำแหน่งกรรมการบริหาร Kenko Shop มุ่งเน้นให้คนไทยตระหนักถึงความสำคัญของการนอนและค้นหาเครื่องนอนสุขภาพจากญี่ปุ่นส่งถึงมือชาวไทย

Table of Contents

อะไรคือ "โรคขากระตุกขณะนอนหลับ"?

ผู้หณิงจับขาบนที่นอน

     โรคขากระตุกขณะนอนหลับ (Restless Leg Syndrome – RLS) เป็นภาวะที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่สบายหรือกระตุกที่ขา โดยเฉพาะในช่วงที่ต้องพักผ่อนหรือนอนหลับ อาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นเมื่อร่างกายอยู่นิ่งๆ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกถึงความแปลกๆ หรือไม่สบายที่ขา จนต้องขยับขาหรือเดินเพื่อบรรเทาอาการเหล่านั้นให้ดีขึ้น

อาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อการนอนหลับ ทำให้เกิดความเหนื่อยล้าในช่วงกลางวันและอาจทำให้คุณรู้สึกหงุดหงิดหรือเครียดในชีวิตประจำวัน

อาการที่บ่งบอกถึง "โรคขากระตุกขณะนอนหลับ"

ผู้หญิงนั่งดูทีวีอย่างสนุกสนาน

รู้สึกอยากขยับขา: อาการมักเกิดขึ้นเมื่อคุณนอนอยู่หรือนั่งนิ่งๆ เช่น ในขณะนั่งดูทีวีหรือนอนในที่นอน

ความรู้สึกแปลกๆ ที่ขา: อาการนี้อาจเป็นการแสบร้อน ปวด หรือรู้สึกเหมือนมีอะไรเคลื่อนไหวในขา

ผู้หญิงกำลังยืดขา

อาการบรรเทาลงเมื่อขยับขา: ผู้ป่วยจะรู้สึกดีขึ้นทันทีเมื่อเริ่มขยับขา เดิน หรือยืดเหยียดขา

ผู้หญิงรู้สึกง่วง

การนอนหลับที่ไม่ดี: อาการที่เกิดขึ้นในตอนกลางคืนมักทำให้การนอนหลับไม่ต่อเนื่อง และอาจทำให้คุณตื่นขึ้นหลายครั้งในระหว่างคืน

สาเหตุของโรคขากระตุกขณะนอนหลับ

ถึงแม้ว่าสาเหตุที่แท้จริงของ RLS จะยังไม่สามารถอธิบายได้ชัดเจน แต่ก็มีหลายปัจจัยที่อาจส่งผลให้เกิดอาการนี้:

  • พันธุกรรม: หากในครอบครัวมีประวัติของโรคนี้ อาจทำให้มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดโรคขากระตุกขณะนอนหลับ
  • ภาวะขาดธาตุเหล็ก: การขาดธาตุเหล็กในร่างกายสามารถกระตุ้นอาการ RLS ได้
  • โรคบางชนิด: เช่น โรคไตเรื้อรัง หรือโรคพาร์กินสัน
  • ความเครียดหรือการตั้งครรภ์: อาการ RLS อาจเกิดขึ้นชั่วคราวในช่วงที่ร่างกายเครียดหรือในระหว่างการตั้งครรภ์
  • การใช้ยาบางประเภท: ยาบางชนิด เช่น ยาที่ใช้รักษาโรคซึมเศร้า หรือยาควบคุมความดันโลหิต สามารถกระตุ้นอาการได้

วิธีการรักษาและการบรรเทาอาการ

แม้ว่า RLS จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ในทุกกรณี แต่ยังมีวิธีการต่างๆ ที่สามารถช่วยบรรเทาอาการได้:

  1. การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต: การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเดิน การยืดเหยียดขา หรือการฝึกโยคะสามารถช่วยลดความรุนแรงของอาการได้
  2. หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น: ลดการดื่มกาแฟหรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนในช่วงเย็น และพยายามหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
  3. การรักษาภาวะขาดธาตุเหล็ก: หากพบว่ามีภาวะขาดธาตุเหล็ก การทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง เช่น เนื้อแดง ผักใบเขียว หรือการทานอาหารเสริมก็อาจช่วยบรรเทาอาการ
  4. การใช้ยา: ในบางกรณีแพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาบางชนิดที่ช่วยปรับสารสื่อประสาทในสมอง หรือยาช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ

การบรรเทาอาการโรคขากระตุกขณะนอนหลับด้วยหมอนรองขา

หนึ่งในวิธีที่สามารถช่วยบรรเทาอาการ โรคขากระตุกขณะนอนหลับ (RLS) และปรับปรุงคุณภาพการนอนหลับได้คือการใช้ หมอนรองขา ซึ่งเป็นวิธีที่ช่วยให้ขาของคุณได้รับการสนับสนุนในท่าทางที่ถูกต้องระหว่างการนอนหลับ

ทำไมหมอนรองขาถึงช่วยได้?

สำหรับผู้ที่ประสบกับ RLS การนอนหลับในท่าที่ไม่สะดวกหรือไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดอาการกระตุกหรือความไม่สบายที่ขาเพิ่มขึ้น การใช้หมอนรองขาช่วยให้คุณสามารถจัดท่าทางขาให้อยู่ในท่าที่ผ่อนคลายมากขึ้น ซึ่งจะช่วยลดแรงกดหรือความตึงเครียดในกล้ามเนื้อขา และสามารถบรรเทาอาการกระตุกที่เกิดขึ้นได้ในบางกรณี

การใช้หมอนรองขาจะช่วยยกขาของคุณให้สูงขึ้นเล็กน้อย หรือจัดท่าทางขาให้อยู่ในมุมที่ไม่ทำให้เกิดแรงกดทับที่ขา ทำให้สามารถลดการกระตุกของกล้ามเนื้อได้

ประโยชน์ของการใช้หมอนรองขา

  1. ลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อขา: การวางหมอนรองขาภายใต้ขาในขณะที่นอนทำให้กล้ามเนื้อขาไม่ต้องทำงานหนักตลอดเวลา ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลายและลดอาการกระตุกได้
  2. ช่วยให้นอนในท่าที่สบาย: ผู้ที่มีอาการ RLS มักจะมีความรู้สึกไม่สบายที่ขาเมื่ออยู่ในท่านอนหลับ หากได้ใช้หมอนรองขา จะช่วยให้การนอนในท่าต่างๆ เป็นไปได้อย่างสะดวกสบายยิ่งขึ้น
  3. ลดแรงกดทับ: การยกขาขึ้นจากพื้นสามารถช่วยลดแรงกดทับที่อาจเกิดขึ้นจากท่านอนที่ไม่เหมาะสม ทำให้การไหลเวียนเลือดในขาเป็นไปอย่างราบรื่นขึ้น
  4. ปรับปรุงการนอนหลับ: เมื่ออาการไม่สบายจาก RLS ลดลง การนอนหลับของคุณก็จะมีความต่อเนื่องมากขึ้น และจะช่วยให้ร่างกายได้พักผ่อนอย่างเต็มที่

วิธีการใช้หมอนรองขา

การใช้หมอนรองขานั้นง่ายมาก เพียงแค่เลือกหมอนที่มีความนุ่มและมีความสูงที่เหมาะสม จากนั้นวางหมอนรองขาไว้ใต้ข้อเท้าหรือช่วงต้นขาของคุณขณะนอนหลับ หรือแม้แต่ขณะนั่งพักผ่อน การยกขาขึ้นเล็กน้อยจะช่วยให้กล้ามเนื้อขาคลายความตึงเครียดและลดการกระตุก

ในบางกรณี อาจต้องใช้หมอนรองขาที่มีการออกแบบเฉพาะเพื่อรองรับท่าทางการนอนที่เหมาะสมยิ่งขึ้น และช่วยลดการกระตุกขณะนอนหลับได้ดีขึ้น

การเลือกหมอนรองขาที่ดีนั้น ควรคำนึงถึงคุณสมบัติดังนี้:

 

ความนุ่มและการรองรับที่เหมาะสม: หมอนควรมีความนุ่มพอสมควร แต่สามารถรองรับน้ำหนักของขาได้ดี ไม่ทำให้รู้สึกแข็งหรือไม่สบาย

ขนาดที่พอเหมาะ: หมอนควรมีขนาดที่เหมาะสมกับขาของคุณ เพื่อให้รองรับขาได้เต็มที่และช่วยลดการกระตุก

วัสดุที่ระบายอากาศได้ดี: เลือกหมอนที่ทำจากวัสดุที่ระบายอากาศได้ดี เช่น หมอนที่ใช้วัสดุ Memory Foam หรือวัสดุที่ช่วยให้ไม่ร้อนเกินไปขณะนอนหลับ

หมอนรองขา ลดขาบวม เมื่อยขา king foot pillow

หมอนรองขา “king foot pillow”

เพียงแค่ค่อย ๆวางเท้าลง จะรู้สึกสบาย และผ่อนคลายจริงๆ ช่วยให้เท้าที่เมื่อยล้า ได้รับการบำบัด

  • Point 1 ความรู้สึกสัมผัสใหม่ของการบำบัด 
    ด้วยความรู้สึกสัมผัสที่นุ่มเบา
  • Point 2 มีความคล่องตัวและยืดหยุ่น
    วัสดุผสมผสานของเม็ดไมโครบีทที่มีความคล่องตัวสูง และ แผ่นใยโพลีเอสเตอร์ที่ยอดเยี่ยมในเรื่องความยืดหยุ่น จะช่วยปรับให้พอดีกับสรีระร่างกายและท่าทางการนอนของผู้ใช้ สามารถสัมผัสได้ถึงการนอนหลับที่ดี
  • Point 3 ความทนทาน และ พลังการคืนตัว 
    มีการคิดค้นการออกแบบซึ่งทำให้ยากต่อการลดการขยายกำลังอัด นอกจากนี้ มีพลังการคืนตัว ถึงแม้จะอ่อนนุ่ม แต่ก็ประคองหนุนร่างกายได้อย่างมั่นคง
  • Point 4 กระจายแรงกดของร่างกายได้ยอดเยี่ยม
    รองรับศีรษะและลำตัวที่จมลงด้วยพื้นผิวเรียบ ดังนั้นนั้นจึงกระจายการกดไปยังลำตัวในขณะนอนได้ สามารถนอนหลับได้อย่างมีคุณภาพดี

บทสรุป

     หากคุณเริ่มมีอาการของโรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือรู้สึกว่าการนอนหลับของคุณได้รับผลกระทบจากอาการนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม เนื่องจาก RLS อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่อาจต้องการการดูแลเพิ่มเติม

     การนอนหลับที่ดีมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม และการจัดการกับ RLS จะช่วยให้คุณสามารถมีการนอนหลับที่ต่อเนื่องและมีคุณภาพได้มากขึ้น อย่าปล่อยให้การนอนหลับที่ขาดหายไปส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวค่ะ