รู้จัก “โรคขากระตุกขณะนอนหลับ” อาการที่ไม่ควรมองข้าม
เคยรู้สึกแปลกๆบริเวณขา หรือมีอาการกระตุกในตอนกลางคืนจนต้องขยับขาอยู่ตลอดเวลาไหม? หากคุณเคยเจออาการเหล่านี้ในตอนที่กำลังนอนหลับ คุณอาจกำลังเผชิญกับอาการของ โรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือที่เรียกว่า Restless Leg Syndrome (RLS) ซึ่งไม่เพียงแต่ส่งผลให้การนอนหลับของคุณไม่ต่อเนื่อง แต่ยังอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสุขภาพอีกด้วย
ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จักโรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือ อีกชื่อคือ โรคขาอยู่ไม่สุข ให้มากขึ้น พร้อมวิธีการรับมือและการรักษาที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน มาดูกันเลย!
แนะนำผู้เขียน
Hiromi Kurihara
Senior sleep health instructor
อาจารย์อาวุโสด้านสุขภาพและการนอนหลับ จบจากสถาบัน Japan Sleep Education System ประเทศญี่ปุ่น โดยมีแนวคิดที่ว่า “การนอนหลับเป็นจุดเริ่มต้นของชีวิต” ปัจจุบันดำรงตำแหน่งกรรมการบริหาร Kenko Shop มุ่งเน้นให้คนไทยตระหนักถึงความสำคัญของการนอนและค้นหาเครื่องนอนสุขภาพจากญี่ปุ่นส่งถึงมือชาวไทย
Table of Contents
อะไรคือ "โรคขากระตุกขณะนอนหลับ"?
โรคขากระตุกขณะนอนหลับ (Restless Leg Syndrome – RLS) เป็นภาวะที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกไม่สบายหรือกระตุกที่ขา โดยเฉพาะในช่วงที่ต้องพักผ่อนหรือนอนหลับ อาการเหล่านี้มักเกิดขึ้นเมื่อร่างกายอยู่นิ่งๆ ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกถึงความแปลกๆ หรือไม่สบายที่ขา จนต้องขยับขาหรือเดินเพื่อบรรเทาอาการเหล่านั้นให้ดีขึ้น
อาการเหล่านี้อาจส่งผลกระทบต่อการนอนหลับ ทำให้เกิดความเหนื่อยล้าในช่วงกลางวันและอาจทำให้คุณรู้สึกหงุดหงิดหรือเครียดในชีวิตประจำวัน
อาการที่บ่งบอกถึง "โรคขากระตุกขณะนอนหลับ"
รู้สึกอยากขยับขา: อาการมักเกิดขึ้นเมื่อคุณนอนอยู่หรือนั่งนิ่งๆ เช่น ในขณะนั่งดูทีวีหรือนอนในที่นอน
ความรู้สึกแปลกๆ ที่ขา: อาการนี้อาจเป็นการแสบร้อน ปวด หรือรู้สึกเหมือนมีอะไรเคลื่อนไหวในขา
อาการบรรเทาลงเมื่อขยับขา: ผู้ป่วยจะรู้สึกดีขึ้นทันทีเมื่อเริ่มขยับขา เดิน หรือยืดเหยียดขา
การนอนหลับที่ไม่ดี: อาการที่เกิดขึ้นในตอนกลางคืนมักทำให้การนอนหลับไม่ต่อเนื่อง และอาจทำให้คุณตื่นขึ้นหลายครั้งในระหว่างคืน
สาเหตุของโรคขากระตุกขณะนอนหลับ
ถึงแม้ว่าสาเหตุที่แท้จริงของ RLS จะยังไม่สามารถอธิบายได้ชัดเจน แต่ก็มีหลายปัจจัยที่อาจส่งผลให้เกิดอาการนี้:
- พันธุกรรม: หากในครอบครัวมีประวัติของโรคนี้ อาจทำให้มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดโรคขากระตุกขณะนอนหลับ
- ภาวะขาดธาตุเหล็ก: การขาดธาตุเหล็กในร่างกายสามารถกระตุ้นอาการ RLS ได้
- โรคบางชนิด: เช่น โรคไตเรื้อรัง หรือโรคพาร์กินสัน
- ความเครียดหรือการตั้งครรภ์: อาการ RLS อาจเกิดขึ้นชั่วคราวในช่วงที่ร่างกายเครียดหรือในระหว่างการตั้งครรภ์
- การใช้ยาบางประเภท: ยาบางชนิด เช่น ยาที่ใช้รักษาโรคซึมเศร้า หรือยาควบคุมความดันโลหิต สามารถกระตุ้นอาการได้
วิธีการรักษาและการบรรเทาอาการ
แม้ว่า RLS จะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ในทุกกรณี แต่ยังมีวิธีการต่างๆ ที่สามารถช่วยบรรเทาอาการได้:
- การปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต: การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เช่น การเดิน การยืดเหยียดขา หรือการฝึกโยคะสามารถช่วยลดความรุนแรงของอาการได้
- หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น: ลดการดื่มกาแฟหรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนในช่วงเย็น และพยายามหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
- การรักษาภาวะขาดธาตุเหล็ก: หากพบว่ามีภาวะขาดธาตุเหล็ก การทานอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง เช่น เนื้อแดง ผักใบเขียว หรือการทานอาหารเสริมก็อาจช่วยบรรเทาอาการ
- การใช้ยา: ในบางกรณีแพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาบางชนิดที่ช่วยปรับสารสื่อประสาทในสมอง หรือยาช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
การบรรเทาอาการโรคขากระตุกขณะนอนหลับด้วยหมอนรองขา
หนึ่งในวิธีที่สามารถช่วยบรรเทาอาการ โรคขากระตุกขณะนอนหลับ (RLS) และปรับปรุงคุณภาพการนอนหลับได้คือการใช้ หมอนรองขา ซึ่งเป็นวิธีที่ช่วยให้ขาของคุณได้รับการสนับสนุนในท่าทางที่ถูกต้องระหว่างการนอนหลับ
ทำไมหมอนรองขาถึงช่วยได้?
สำหรับผู้ที่ประสบกับ RLS การนอนหลับในท่าที่ไม่สะดวกหรือไม่ถูกต้องอาจทำให้เกิดอาการกระตุกหรือความไม่สบายที่ขาเพิ่มขึ้น การใช้หมอนรองขาช่วยให้คุณสามารถจัดท่าทางขาให้อยู่ในท่าที่ผ่อนคลายมากขึ้น ซึ่งจะช่วยลดแรงกดหรือความตึงเครียดในกล้ามเนื้อขา และสามารถบรรเทาอาการกระตุกที่เกิดขึ้นได้ในบางกรณี
การใช้หมอนรองขาจะช่วยยกขาของคุณให้สูงขึ้นเล็กน้อย หรือจัดท่าทางขาให้อยู่ในมุมที่ไม่ทำให้เกิดแรงกดทับที่ขา ทำให้สามารถลดการกระตุกของกล้ามเนื้อได้
ประโยชน์ของการใช้หมอนรองขา
- ลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อขา: การวางหมอนรองขาภายใต้ขาในขณะที่นอนทำให้กล้ามเนื้อขาไม่ต้องทำงานหนักตลอดเวลา ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลายและลดอาการกระตุกได้
- ช่วยให้นอนในท่าที่สบาย: ผู้ที่มีอาการ RLS มักจะมีความรู้สึกไม่สบายที่ขาเมื่ออยู่ในท่านอนหลับ หากได้ใช้หมอนรองขา จะช่วยให้การนอนในท่าต่างๆ เป็นไปได้อย่างสะดวกสบายยิ่งขึ้น
- ลดแรงกดทับ: การยกขาขึ้นจากพื้นสามารถช่วยลดแรงกดทับที่อาจเกิดขึ้นจากท่านอนที่ไม่เหมาะสม ทำให้การไหลเวียนเลือดในขาเป็นไปอย่างราบรื่นขึ้น
- ปรับปรุงการนอนหลับ: เมื่ออาการไม่สบายจาก RLS ลดลง การนอนหลับของคุณก็จะมีความต่อเนื่องมากขึ้น และจะช่วยให้ร่างกายได้พักผ่อนอย่างเต็มที่
วิธีการใช้หมอนรองขา
การใช้หมอนรองขานั้นง่ายมาก เพียงแค่เลือกหมอนที่มีความนุ่มและมีความสูงที่เหมาะสม จากนั้นวางหมอนรองขาไว้ใต้ข้อเท้าหรือช่วงต้นขาของคุณขณะนอนหลับ หรือแม้แต่ขณะนั่งพักผ่อน การยกขาขึ้นเล็กน้อยจะช่วยให้กล้ามเนื้อขาคลายความตึงเครียดและลดการกระตุก
ในบางกรณี อาจต้องใช้หมอนรองขาที่มีการออกแบบเฉพาะเพื่อรองรับท่าทางการนอนที่เหมาะสมยิ่งขึ้น และช่วยลดการกระตุกขณะนอนหลับได้ดีขึ้น
การเลือกหมอนรองขาที่ดีนั้น ควรคำนึงถึงคุณสมบัติดังนี้:
ความนุ่มและการรองรับที่เหมาะสม: หมอนควรมีความนุ่มพอสมควร แต่สามารถรองรับน้ำหนักของขาได้ดี ไม่ทำให้รู้สึกแข็งหรือไม่สบาย
ขนาดที่พอเหมาะ: หมอนควรมีขนาดที่เหมาะสมกับขาของคุณ เพื่อให้รองรับขาได้เต็มที่และช่วยลดการกระตุก
วัสดุที่ระบายอากาศได้ดี: เลือกหมอนที่ทำจากวัสดุที่ระบายอากาศได้ดี เช่น หมอนที่ใช้วัสดุ Memory Foam หรือวัสดุที่ช่วยให้ไม่ร้อนเกินไปขณะนอนหลับ
หมอนรองขา “king foot pillow”
เพียงแค่ค่อย ๆวางเท้าลง จะรู้สึกสบาย และผ่อนคลายจริงๆ ช่วยให้เท้าที่เมื่อยล้า ได้รับการบำบัด
- Point 1 ความรู้สึกสัมผัสใหม่ของการบำบัด
ด้วยความรู้สึกสัมผัสที่นุ่มเบา - Point 2 มีความคล่องตัวและยืดหยุ่น
วัสดุผสมผสานของเม็ดไมโครบีทที่มีความคล่องตัวสูง และ แผ่นใยโพลีเอสเตอร์ที่ยอดเยี่ยมในเรื่องความยืดหยุ่น จะช่วยปรับให้พอดีกับสรีระร่างกายและท่าทางการนอนของผู้ใช้ สามารถสัมผัสได้ถึงการนอนหลับที่ดี - Point 3 ความทนทาน และ พลังการคืนตัว
มีการคิดค้นการออกแบบซึ่งทำให้ยากต่อการลดการขยายกำลังอัด นอกจากนี้ มีพลังการคืนตัว ถึงแม้จะอ่อนนุ่ม แต่ก็ประคองหนุนร่างกายได้อย่างมั่นคง - Point 4 กระจายแรงกดของร่างกายได้ยอดเยี่ยม
รองรับศีรษะและลำตัวที่จมลงด้วยพื้นผิวเรียบ ดังนั้นนั้นจึงกระจายการกดไปยังลำตัวในขณะนอนได้ สามารถนอนหลับได้อย่างมีคุณภาพดี
บทสรุป
หากคุณเริ่มมีอาการของโรคขากระตุกขณะนอนหลับ หรือรู้สึกว่าการนอนหลับของคุณได้รับผลกระทบจากอาการนี้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม เนื่องจาก RLS อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่อาจต้องการการดูแลเพิ่มเติม
การนอนหลับที่ดีมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวม และการจัดการกับ RLS จะช่วยให้คุณสามารถมีการนอนหลับที่ต่อเนื่องและมีคุณภาพได้มากขึ้น อย่าปล่อยให้การนอนหลับที่ขาดหายไปส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวค่ะ